- گروه: اجتماعی
- کد خبر: 919
- بازدید: 54
- 1403/12/25 - 10:15:43
در گزارش«سلام خلخال» بخوانید؛
رسوم ماندگار چهارشنبه سوری در خلخال

در آستانه نو شدن سال و دیدار دوبارهی زمین و بهار، رسوم زیادی برای گرامیداشت حیات دوبارهی زمین وجود دارد که شادی و سرور چهارشنبه آخر سال از جمله آن است؛ رسوم زیبا و به یادماندنی شهرستان خلخال را بخوانید.
به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «سلام خلخال»، در آستانه نو شدن سال و دیدار دوبارهی زمین و بهار، رسوم زیادی برای گرامیداشت حیات دوبارهی زمین وجود دارد که شادی و سرور چهارشنبه آخر سال از آن جمله است.
منطقه خلخال نیز به دلیل پیشینهتاریخی و فرهنگی غنی آداب و رسوم جذاب و خاصی را در مناسبتهای مختلف دارد که همواره مقصد گردشگران بوده و اهالی شهر و نقاط دوردست این شهرستان مسافت های طولانی را طی کرده و در مراسم چهارشنبه سوری در دیار خود شرکت میکنند.
شور و هیجانی که قابل وصف نیست
علی کرمی نویسنده و شهروند خلخالی در گفتگو با خبرنگار سلام خلخال گفت: یک هفته تا ده روز مانده به چهارشنبه سوری، نوجوانان برای جمع آوری علف های خشک شده محلهایی از صحرا که شیب رو به جنوب داشت، اصطلاحا (گونئی) جایی که برفها آب شده بود را جمع آوری و درخانه های خود جمع می کردند.
وی ادامه داد: خانواده ها نیز مقدمات شب چهارشنبه سوری را از یکی دوروز قبل آماده می کردند، مانند تهیه شیرینی خانگی،حبوبات بوداده( قورقا) تخم مرغ های رنگی، مقداری سکه،میوه های محلی و غیره شب چهارشنبه سوری خانواده ها باپوشدین لباسهای نو، به پشت بامها می رفتند وبعد از غروب خورشید آتش روش می کردند ویکی یکی از روی آتش می پریدند وسخنان معمول و مخصوص چهارشنبه سوری را زمزمه می کردند؛ همچنین در بعضی از خانواده ها آن هم به دست بزرگترها وبا فاصله ازاعضای خانواده ترقه (هفت ترقه) می زدند وشادی میکردند.
نویسنده و شهروند خلخالی اضافه کرد: بعداز مراسم روشن کردن آتش، نوجوانان با در دست داشتن دستمال یا روسری ، به درب منزل دوستان وآشنایان وهمسایگان می رفتند و با قرار داردن قسمتی از این دستمال در داخل حیاط با صدای بلند میگفتند:« قوشاقمی سالا گلسین»، در این هنگام اهل خانه با گشاده روئی ، معمولا مادر خانواده، هدایایی مانند شیرینی،تخم مرغ رنگی، سکه، جوراب، شکلات و... به دستمال این نوجوانان می بست.
وی افزود: هیجان وخوشحالی حاکی از این کار نوجوانان را برای دریافت هدایای بیشتر، روانه درب خانه های دیگر می کرد.
کرمی خاطر نشان کرد: مراسم سو آتاما(پریدن از روی آب) صبح زود فردای چهارشنبه سوری ، خانواده ها برای شرکت در مراسم سوآتاما به محله گذر آب ذلال روان( رودخانه فصلی) چای می رفتند وبا پریدن ازروی آب، ذلالی وپاک بودن در طول سال را نیت می کردند وبا شادی و خوشحالی به خانه های خود بازمی گشتند.با این این کار ودر طول مسیر، خانواده ها با خوشحالی از حال همدیگر باخبر شده و جملات محبت آمیز وتبریکات چهارشنبه سوری میان آنها رد وبدل می شد.
اود یاندیرما رسمی ماندگار در خلخال
مهدی ویسانیان عکاس و فعال رسانه ای در گفتگو با خبرنگار سلام
خلخال گفت: می گویند كه این روز را هر طوری شروع كنی تا چهارشنبه سال بعد تمامی روزها
را همانطور سپری خواهی كرد؛ یعنی اگر این روز را با شادی و محبت و مهربانی شروع
كنی تمامی یك سال را خیر می بینی
وی ادامه داد: در این شب تمامی خانواده ها برای خود آتشی كوچك روشن كرده و دور تا دور آن حلقه زده و به نوبت همه یكی یكی از روی آتش می پرند؛ بچه ها و بزرگترها موقع پریدن از روی آتش با شور و شوقی وصف ناپذیر این عبارت را تكرار می كنند:« آتیل باتیل چرشنبه بختیم آچیل چرشنبه داملاری».
جیزیقلاماخ ( خط انداختن بر پشت خانه)
فعال رسانه ای خط انداختن بر پشت خانه را از دیگر رسم ماندگار
در شب های چهارشنبه سوری در خلخال اشاره کرد و گفت: در این شب در تمامی خانه ها
افراد پشت بام رفته و پشت بام را از چهار طرف خط می اندازن.
وی ادامه داد: در ابتدای آتش چهارشنبه
مقداری گندم را در یك سینی روی آتش گذاشته و می پزند كه به آن قوورقا می گویند؛
هیچ كس حق ندارد ازاولین قوورقایی كه بدست آمد بخورد؛ قوورقا را به بچه ها می دهند
و بچه ها آن را در تمامی خانه پخش می كنند و این كار برای خانه خوش یوم می باشد و
مقداری نیز روی زمین می ریزنند به عنوان حق پرنده ها و حیوانات و در آخر همه اهل
خانه قوورقای دیگری تهیه و به اتفاق می خورند
قولاق آسما دبی، رسم گوش ایستادن
ویسانیان اضافه کرد: قولاق آسما دبی ( رسم گوش ایستادن) از
دیگر رسوم ماندگار در شب چهارشنبه سوری است که در این شب و قبل از صرف
شام تمام افراد نیت می كنند و سپس برای دریافت پاسخ نیت خود گوشهایشان را گرفته و
به دم در خانه یكی از همسایه ها یا آشنایان میروند و سپس در آن حالی كه گوش
ایستاده اند گوشهایشان را باز كرده و در آن حال هر صحبتی را كه شنیده اند پاسخ نیت
خود حساب می كنند.
وی در پایان افزود: همچنین در این روز همه
خانه ها شیر برنج پخته و قبل از اینكه خودشان از آن بخورند در حد توان شیر برنجها
را به تمامی آشنایان و همسایه ها پخش می كنند و دریافت كننده های شیر برنجها به
كسانی كه شیر برنج را تحویل می دهند چیزی به عنوان تحفه می دهند مانند: تخم مرغ
رنگ شده یا پول و هدیه میدهند.
شال اندازی رسمی قدیمی و فراموش نشدنی در خلخال
محسن حبیبی شاعر و پژوهشگر اهل خلخال در گفتگو با خبرنگار
سلام خلخال به دیگر رسوم ماندگار در منطقه خلخال اشاره کرد و گفت: شال اندازی از
رسومات زیبا و به یادماندنی شب چهارشنبه می باشد. این رسم هم توسط بچه ها و هم
توسط بزرگترها اجرا می شود .
وی ادامه داد: در این شب مخفیانه افراد به پشت بام سایر اهالی
رفته و از روشنایی آنها و یا جلوی پنجره آنها شال را آویزان می كنند كه صاحبخانه
باید در این شال مقداری سوغات بگذارد و تحویل دهد؛ اكثرا این سوغاتی ا
شامل تخم مرغ رنگ شده، قوورقا، سیب، گلابی، شیرینی و … است
پژوهشگر خلخالی افزود: در این رسم گاها پسری كه دختر
صاحبخانه را پسندیده سوغات بسته شده به شال را نمی پذیرد و آن را به زمین می ریزد
و از صاحب خانه می خواهد كه دخترش را به شال ببندد! در این حال اگر اسرار پسر
ادامه یابد صاحبخانه نشانی از دخترش را به شال بسته و به پسر تحویل می دهد. پسر
نیز آن نشانی را تا زمان آمدنش به خاستگاری نگه می دارد.
وی افزود: درخلخال رسم است که در چهارشنبه سوری، آنهایی که
نامزد هستند، از خانه داماد به خانه عروس "چرشنبهلیخ" می فرستند؛ چرشنبهلیخ شامل
انواع تنقلات و خشکبار و آجیل و میوه و شیرینیهای محلی خلخال از جمله قندچورگی(نان
برنجی)، بالاباتماز(قطاب)، قلیبچورگی(نان پنجرهای) و نانهای محلی مثل نزیک و
چایچورگی و تلتل و شام شامل غذای ویژه چهارشنبهسوری خلخال "شَشانداز"
به همراه برنج و یک نوع غذای دیگر و در کنار اون یک سری کادو و هدیه شامل یک یا
چند قطعه طلا و پارچه و ... است.
انتهای خبر/ج
انتهای خبر/ ج
دیدگاهها